Wiadomości

Z okazji 60 rocznicy Biblii Tysiąclecia, 50 rocznicy Biblii warszawskiej i 50 rocznicy Biblii poznańskiej, w dniach 9–10 grudnia 2025 r. Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu we współpracy z Towarzystwem Biblijnym w Polsce, Wydawnictwem Pallottinum oraz Wydawnictwem św. Wojciecha, organizuje konferencję naukową "Biblia w języku polskim w XX i XXI wieku. Historia – strategie translatorskie – język – edytorstwo – znaczenie", na którą zapraszamy.

W 2025 r. obchodzimy potrójny jubileusz najważniejszych przekładów Biblii na język polski, które ukazały się w drugiej połowie XX wieku. Z tej okazji warto dokonać podsumowania historii Biblii w języku polskim w XX i XXI wieku, dlatego zapraszamy do udziału w konferencji. 

9 GRUDNIA 2025, WTOREK

7:00 – Msza św. dla prelegentów i gości konferencji (Dom Notre Dame, ul. Św. Marcina 12, kaplica). Przewodniczy i homilię wygłosi ks. prof. dr hab. Sławomir STASIAK, rektor PWT we Wrocławiu

9:00 – 9:15 – otwarcie konferencji - ks. dr hab. Rajmund PIETKIEWICZ, prof. PWT

Głos zabiorą:

• Ks. mgr Krzysztof BIERNAT SAC, Dyrektor Wydawnictwa Pallottinum (wydawca Biblii Tysiąclecia)
• Ks. dr Tomasz SIUDA, Prezes Zarządu Spółki Święty Wojciech Dom Medialny (wydawca Biblii poznańskiej)
• Mgr Jadwiga ZALISZ, Dyrektor Generalny Towarzystwa Biblijnego w Polsce (wydawca Biblii warszawskiej)

I SESJA - Sesja świadków

moderator: ks. dr hab. Rajmund PIETKIEWICZ, prof. PWT

9:15 – 10:45

• O. Prof. Augustyn JANKOWSKI († 2005), Świadectwo o powstaniu Biblii Tysiąclecia – nagranie z 1999 r.
• Ks. Prof. Jan Kanty PYTEL († 2019), Świadectwo o powstaniu Biblii poznańskiej – nagranie z 2015 r.
• Prof. Irena KWILECKA († 2022), Świadectwo o powstaniu Biblii poznańskiej – nagranie z 2017 r.
• Ks. Prof. Witold BENEDYKTOWICZ († 1997), ks. Prof. Wiktor NIEMCZYK († 1980), bp dr Janusz NARZYŃSKI († 2020), Barbara ENHOLC-NARZYŃSKA († 2019), Paul ELLINGWORTH († 2018), Pierwsze dyskusje nad przekładami dynamicznymi w Polsce – nagranie z 1972 r.
• Pani Mgr Małgorzata PLATAJS, Moje doświadczenia z Biblią.
• Ks. Prof. Antoni TRONINA, Jak powstała Biblia paulistów – nagranie z 2025 r.
• Ks. Prof. Waldemar CHROSTOWSKI, Jeszcze jeden przekład Pięcioksięgu Mojżesza – dlaczego?
• Ks. Prof. Henryk WITCZYK, Jak Biblia Tysiąclecia przeżyła 50 lat.

10:45 – 11:00 – dyskusja

11:00 –11:30 – przerwa kawowa

II SESJA

moderator: ks. dr hab. Wojciech WĘGRZYNIAK

11:30 – 13:30

11:30 – 11:50 – Ks. mgr lic. Marcin JANUSZKIEWICZ (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu), Cechy charakterystyczne przekładu TaNaK-u Izaaka Cylkowa na tle wcześniejszych chrześcijańskich i żydowskich tłumaczeń Biblii na język polski.

11:50 – 12:10 – Dr Andrzej MROZEK (Uniwersytet Jagielloński), Tłumaczenia Biblii z 1926-1932 wg ks. Jakuba Wujka.

12:10 – 12:30 – Dr hab. Łukasz ZAKONNIK (Uniwersytet Łódzki), Kształt edytorski polskojęzycznych Biblii od początku XX wieku do roku 1950.

12:30 – 12:50 – Dr Andrzej LANG (Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT), Przekłady biblijne księdza Eugeniusza Dąbrowskiego (1901-1970).

12:50 – 13:10 – Ks. dr hab. Rajmund PIETKIEWICZ (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu), Biblia poznańska. Źródła archiwalne, historia, znaczenie.

13:10 – 13:30 – dyskusja

13:30 – 14:30 – przerwa, obiad

III SESJA

moderator: ks. prof. dr hab. Dariusz KOTECKI, przewodniczący SBP

14:30 – 16:30

14:30 – 14:50 – Dr hab. Joanna NALEWAJKO-KULIKOV (Polska Akademia Nauk), Polityka przekładowa Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzystwa Biblijnego (BFBS) a polskie tłumaczenia Biblii.
14:50 – 15:10 – Ks. dr Jan ŻAK (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu), Historia i znaczenie Biblii warszawskiej.
15:10 – 15:30 – Prof. dr hab. Tomasz LISOWSKI (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Polszczyzna Biblii warszawskiej z 1975 r. – język przekładu między tradycją a współczesnością.
15:30 – 15:50 – Dr hab. Kalina WOJCIECHOWSKA, prof. ChAT (Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie), Czy Biblia warszawska potrzebuje rewizji?
15:50 – 16:10 – Dr Krzysztof Jan WOJTYRA (Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu), Biblia Ekumeniczna w języku polskim. Znaczenie i miejsce wśród przekładów międzywyznaniowych.
16:10 – 16:30 – dyskusja

17:30 – 19:00 PANEL

Aula PWT, Plan Katedralny 1a (wstęp wolny)

Cruces Interpretum. Teksty biblijne trudne do tłumaczenia

W panelu wezmą udział:

• ks. prof. dr hab. Henryk WITCZYK (KUL),
• ks. prof. dr hab. Mirosław WRÓBEL (KUL),
• ks. dr hab. Wojciech WĘGRZYNIAK (UPJPII)
• dr hab. Kalina WOJCIECHOWSKA, prof. ChAT (ChAT)
• oraz inni bibliści polscy.

Moderator panelu: Daria Detlaf, dziennikarka.

Dyskusja z publicznością.

Podczas wydarzenia będą czynne stoiska wydawców jubileuszowych Biblii:

• Wydawnictwa Pallottinum,
• Wydawnictwa św. Wojciecha 
• Towarzystwa Biblijne w Polsce.

19:15–21:00 – kolacja dla prelegentów i gości konferencji

10 GRUDNIA 2025 R., ŚRODA

7:00 – Msza św. dla prelegentów i gości konferencji (Dom Notre Dame, ul. Św. Marcina 12, kaplica). Przewodniczy i homilię wygłosi ks. dr hab. Jan KLINKOWSKI, prof. PWT).

IV SESJA
moderator: ks. prof. dr hab. Mirosław WRÓBEL, dyrektor INB KUL

9:00 – 11:00

9:00 – 9:20 – Prof. dr hab. Jerzy BRZOZOWSKI (Szkoła Główna Mikołaja Kopernika w Krakowie), Problem przypisów i komentarzy w Biblii Tysiąclecia.

9:20 – 9:40 – Ks. dr hab. Roman BOGACZ (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Piąte wydanie Biblii Tysiąclecia w latach 2015-2025.

9:40 – 10:00 – Ks. dr hab. Marcin KOWALSKI (Papieska Komisja Biblijna, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), Rewizja tekstów Nowego Testamentu w VI edycji Biblii Tysiąclecia. Współpraca międzynarodowa i założenia projektu.

10:00 – 10:20 – Dr Leszek WANAT (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Zarzućcie sieć… (J 21,6). Biblii Tysiąclecia elektroniczna i internetowa misja na przełomie wieków.

10:20 – 10:40 – Dr hab. Anastazja SEUL (Uniwersytet Zielonogórski), Spojrzenie literaturoznawcy na tłumaczenia ksiąg biblijnych Romana Brandstaettera.

10:40 – 11:00 – dyskusja

11:00 – 11:30 – przerwa kawowa

V SESJA

moderator: ks. dr hab. Adam KUBIŚ, prof. KUL

11:30 – 13:30

11:30 – 11:50 – Dr Monika SZELA-BADZIŃSKA (Politechnika Wrocławska, Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu), „Nowy Testament. Współczesny przekład” (BiZTB 1991). Uwspółcześnienie języka czy zasada ekwiwalencji dynamicznej?

11:50 – 12:10 – Dr hab. Marek PIELA (Uniwersytet Jagielloński), Ekwiwalencja dynamiczna nie tylko w przekładach dynamicznych.

12:10 – 12:30 – Ks. dr hab. Andrzej DRAGUŁA (Uniwersytet Szczeciński), Kaznodzieja czyta przekład Księgi Rodzaju i Księgi Wyjścia Marka Pieli.

12:30 – 12:50 – Prof. dr hab. Michał WOJCIECHOWSKI (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie), Doświadczenie tłumaczenia dosłownie.

12:50 – 13:10 – Dr Piotr JANULEK (Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej), Przekład Nowego Świata: analiza komunikacyjna polityki translatorskiej.

13:10 – 13:30 – dyskusja

13:30 – 14:30 – obiad

VI SESJA
moderator: ks. dr hab. Roman BOGACZ, prof. UPJPII

14:30 – 16:10

14:30 – 14:50 – Ks. dr hab. Adam KUBIŚ (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), Biblia Lubelska. Historia, stan obecny, perspektywy.

14:50 – 15:10 – Ks. dr Mariusz GÓRNY SSP (Edycja Świętego Pawła, Częstochowa), Przekład Pisma Świętego Edycji Świętego Pawła.

15:10 – 15:30 – Dr hab. Marcin MAJEWSKI (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Przekłady Księgi Koheleta w języku polskim – próba analizy i oceny.

15:30 – 15:50 – Dr hab. Piotr GONISZEWSKI (Uniwersytet Szczeciński), Księga Koheleta i jej alternatywny przekład a dialog międzyreligijny.

15:50 – 16:10 – dyskusja

16:10 – 16:30 – przerwa kawowa

VII SESJA
moderator: ks. dr hab. Jan KLINKOWSKI, prof. PWT

16:30 – 18:10

16:30 – 16:50 – Ks. dr hab. Andrzej PIWOWAR (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), Tłumaczenie greckich form strony biernej Nowego Testamentu i problemy teologiczne z tym związane.

16:50 – 17:10 – Dr Paweł PLICHTA (Uniwersytet Jagielloński), (Anty)kultura biblijna w Polsce. Jak współczesne reinterpretacje Biblii tworzą dziedzictwo (anty)religijne.

17:10 – 17:30 – Ks. Dr Nikos SKURAS (Aachen, Niemcy), Konieczność rewizji zwrotu μηδὲν διακρινόμενος dla aktualizacji i kontekstualizacji kerygmatu biblijnego.

17:30 – 17:50 – Mgr Jerzy PROKOPIUK (Instytut Badania Rynku i Opinii Społecznej IMAS International Sp z o.o.), Jak Polacy czytają Biblię? Wnioski z reprezentatywnych badań ogólnopolskich 2018–2024.

17:50 – 18:10 – dyskusja

Zakończenie

Plakat do pobrania PDF